حال و همت

بدانکه کسانی که گاهی اصحاب حال میشوند ،ارباب مکاشفه نمیگردند .مثلا به پیش آمد واقعه و حادثه ای چون به زیارت اهل قبور  رفتن ،و یا مرگ کسی را دیدن ،و یا در مجلس وعظ و خطابه نشستن و یا به آفاتی روی آورده اند،و از این قبیل امور ممکن است که شخص تا مدتی حالی و سوزی و گدازی و التهاب و اضطرابی داشته باشند که کم کم چون بعد عهد منسی است آن حال از او گرفته شود،این چنین افراد به مکاشفات نمیگردند.

مکاشفات روزی کسانی میشود که صاحب همت اند و دوام و استقامت در طریقه دارند و این مطلب از فتوحات مکیه استفاده شده است و در آنجا عنوان گردیده است و کلامی در غایت جودت استو

بعضی از ارباب کمال فرموده اند :

الحال معنی یرد علی القلب من غیر اکتساب فاذا دام و صار ملکا یسمی مقاما،فالاحوال مواهب و المقامات مکاسب ،و الاحوال تاتی من عین الجود و المقامات تحصل ببذل المجهود.