سوال و جواب(تعدد قدما)

سوال دوم آیا تعاصر علت و معلول ،با توجه به اینکه خداوند علت تامه آفرینش است،مستلزم این نخواهد بود که دو قدیم لازم آید،یعنی همواره همراه با خالق،مخلوق او نیز موجود بوده باشد؟

جواب در اینجا مطلب به عکس ما اشتهر میباشد چرا که هیچ دلیلی نداریم که فیض الهی را از او منقطع کنیم و اگر به این مطلب قائل باشیم نقصی است که به ذات حق نسبت میدهیم.

از طرف دیگر،اصولا ذات حق"دو"برنمی دارد ،یعنی "لزوم دو قدیم"از ریشه بیجاست و نامعقول.

شما میتوانید چشم زید را ذهنا از خود زید جدا کنید و مستقلا مورد بحث قرار دهید و با دیگر زید را مورد بررسی قرار دهید که زید من هو و ماهو!

هر فعلی در عالم صورت میگیرد فاعلش اوست،در کتاب بحار الانوار،روایت است که در هنگام قضاءحاجت بگویید :الحمد لله الذی دفع عنی الاذی پس فاعل "دفع"اوست.

قیام و قعود ما در نمازاست ،افعالی که نماز گزار در نماز شب انجام میدهد بحول لله و قوته است،دزدی هم که نیمه شب،دزدی میکند بحول لله و قوته است کسی هم که زنا میکند بحول لله و قوته است ،یعنی این افعال و پدیده ها از حیث وجودی به ذات حق وابسته اند.