بزرگداشت کسی که بزرگداشتش بزرگداشت حوزه است...

بسم الله الرحمن الرحیم

راسخون : شاگرد آیت الله حسن‌زاده آملی گفت: دفاعی که ایشان از مقام ولایت در موقعیت‌های مختلف اعم از نوشته‌ها، حضورها، سری و علنی است، بسیار زیبا است. بزرگداشت علامه حسن‌زاده آملی بیش از این که برای ایشان نفع داشته باشد به تعبیر مقام معظم رهبری برای حوزه علمیه نفع دارد.
به گزارش راسخون به نقل از خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، همایش بزرگداشت مقام علمی آیت الله حسن‌زاده آملی به همت گروه علمی علم، اندیشه و دین، شب گذشته 11 خرداد با حضور مسؤولان نهادهای فرهنگی و حوزوی استان در سالن صبای مشهد برگزار شد.
حجت‌الاسلام علی رضایی تهرانی از شاگردان آیت الله حسن زاده و استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان گفت: هرچه در آسمان و زمین است برای خدا است، هرآنچه برای خدا است در اختیار و برای آدمی است، آدمی برای خدا است که خود فرمود «خلقت الاشیاء لاجلک و خلقتک لاجلی» و این یعنی جریان خلقت لهو و لعب نبوده و بالاحق است.
وی افزود: آدمی، گل آفرینش است و در میان آدمیان، انبیا، قافله‌سالاران هستند؛ از این رو بین آنان از نظر اطاعت با خداوند فرقی نیست و تفریق بین خدا و انبیا در لزوم اطاعت ناروا است. پس از انبیا و اوصیا نوبت به وارثان آنان می‌رسد و یکی از برترین تعبیرات درباره عالمان دین جمله «العما ورثه الانبیا» است؛ بین مورث و وارث مناسبتی است و طبیعی است که وارثان پیامبر ختمی از وارثان سایر انبیاء برتر باشند.
این استاد حوزه علمیه خراسان توضیح داد: اگر در روایت داریم که «علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل» و اگر می‌دانیم که برخی از انبیاء از بقیه برتر بوده‌اند به این معنی است که عالمان دین از برخی انبیا بالاتر هستند؛ گویی که این روایت مستند هم نداشته باشد اما با این تعبیر علو رتبه برخی عالمان دین در امت رسول اکرم بر سایر علمای ادیان دیگر و برخی انبیای پیشین مشخص می‌شود.
وی افزود: برهان فلسفی به ما یاد می‌دهد فاقد شیئ معطی شیئ نیست یعنی اگر انسانی خود نیاموخته باشد نمی‌تواند معلم باشد. پس اگر عالمان دین «متعلم علی سبیل النجاه» نبوده و کتاب و حکمت ندادند معلم کتاب و حکمت نیستند. بر همین اساس هرچه عالم دین به کتاب و حکمت عالم‌تر و مزکی‌تر باشد ارثش از نبی خاتم بیشتر است.
شاگرد آیت الله حسن‌زاده آملی تصریح کرد: علم به کتاب و حکمت دو راه بیشتر ندارد راه دراسی که همان آموختن دانش‌های مرتبط حوزوی است و راه وراثی که تزکیه است. بهترین راه مذکی شدن که به نص آیه قرآن مقدمه فلاح است پیگیری تذکیه از راهی است که خود دین معرفی کرده و آن چیزی جز معرفت نفس نیست و راه معرفت نفس نیز محصول سیر و سلوک و عرفان عملی است.
آیت الله حسن‌زاده آملی مدافع ولایت است
وی در بخش دیگری از سخنان خود در ارتباط با شخصیت آیت الله حسن‌زاده آملی گفت: ایشان در هرآنچه گفته شد از تعلم کتاب و حکمت و تعلیم این دو و از تذکی و تذکیه، در اوج است یعنی عالمی عامل، عارفی سوخته و جامع و در یک کلام عالم دینی جامع و در جامعیت کم‌نظیر یا بی‌نظیر است.
حجت‌الاسلام رضایی تهرانی خاطرنشان کرد: علمای ما دو دسته هستند علمایی که از آنها به دانشمندان جامع تعبیر می‌شود و علمایی که چنین نیستند و فقط فقه یا حکمت کار کرده‌اند. امروز بشر به مشکلی برخورده است که در زندگی استاد حل شده بود.
وی افزود: ایرادی که به علمای گذشته گرفته می‌شد این بود که به علت پرداختن به علوم مختلف دقت نظر از بین می‌رود، اما امروز فهمیده‌اند که باید به میان‌رشته‌ها پرداخت وگرنه نمی‌توان مشکلات را حل کرد و این مطلب در زندگی استاد دیده می‌شد که به تعبیر خودشان در مورد مرحوم آیت‌الله شعرانی نیز صدق می‌کند که فرمودند «استاد ما ذوالفنون بود و در هر فنی مرد آن فن بود».
این استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان تأکید کرد: خود ایشان به من فرمودند«آقا! آقا! آنچه از حقایق در کتب حکمی و عرفانی خوانده بودم با ریاضت در جان خود پیاده کردم و یافتم». ایشان ذوقی خدادادی داشتند که از نامگذاری کتاب‌های ایشان معلوم است و در بیش از 30 رشته علمی ورود کرده و در بسیاری از آنها تبحر داشتند.
وی افزود: شهید مطهری در طول عمر خود فقط یک متن تصحیح کرده‌اند اما کمتر کتب حوزوی است که علامه تصحیح نکرده باشند. همچنین تواضع فوق‌العاده ایشان برای ما دیدنی، زیبا، درس‌آموز و بی‌نظیر بود و در اساتید خودم ندیدم که کسی خم شده و پای استاد خود را ببوسد.
حجت‌الاسلام رضایی تهرانی ویژگی بعدی را زمان‌شناسی و مرد انجام وظیفه بودن دانست و گفت: دفاعی که ایشان از مقام ولایت در موقعیت‌های مختلف اعم از نوشته‌ها، حضورها، سری و علنی است بسیار زیبا است. بزرگداشت علامه حسن‌زاده آملی بیش از این که برای ایشان نفع داشته باشد به تعبیر مقام معظم رهبری برای حوزه علمیه نفع دارد.
قدرشناسی، ارمغان انسان کامل
حجت‌الاسلام رمضانی از شاگردان ویژه علامه حسن‌زاده آملی و استاد عرفان حوزه علمیه قم نیز در این همایش با اشاره به حدیث «من تعلم و عمل و علم لله دعی فی ملکوت السموات عظیما» از حضرت صادق(ع) گفت: کسی که در مسیر علم، تعلیم و عمل برای خداوند قدم برمی‌دارد عظمت ملکوتی (در برابر عظمت مُلکی) پیدا می‌کند. تعظیم عالم در حقیقت حرکت در راستای صداقت و راستی یعنی تطبیق بین مقام ثبوت و اثبات است.
وی افزود: کسانی که با ایراد اشکالات و بیان برخی از عبارات متشابه که باید در مجالس تخصصی و فنی دنبال شود، عزیزی را تقبیح می‌کنند که تمام شخصیت‌هایی که در مقام ثبوت و اثبات دارای موقعیت فوق‌العاده هستند به بزرگی او اعتراف دارند، در حقیقت کوری و بی‌لیاقتی خود را ثابت کرده‌اند.
وی در خصوص شخصیت آیت الله حسن زاده توضیح داد: ایشان در مقام علمی سرآمد بود، برای طلب علم مرزی نمی‌شناخت، آنچه مربوط به علم است اعم از استاد، کتاب، قلم و دفتر را محترم می‌شمارد، در حضور اساتید نهایت تکریم را اعمال کرده، به خود اجازه نمی‌داد تکیه به دیوار زده، چهارزانو بنشیند و بیش از حد معمول سؤال نمی‌پرسید.
استاد حوزه علمیه قم در پایان تصریح کرد: یکی از شاخصه‌های عرفان اسلامی که علامه حسن زاده آملی در آن سرآمد است، قدرشناسی مقام انسان کامل می‌باشد؛ قدرشناسی ارمغانی است که انسان کامل برای سایر انسان‌ها آورده است.
همچنین حجت‌الاسلام یزدان‌پناه از شاگردان علامه و مدیر گروه عرفان مؤسسه امام خمینی(ره) در باب مقام علمی علامه حسن‌زاده آملی گفت: آنچه در وجود ایشان می‌بینیم ریشه‌ای دیرینه دارد که شناختن آن مطلوب خود ایشان است. شکل‌گیری چنین شخصیت‌های جامعی بین شهود، علم و تعبد، در حقیقت ریشه در بزرگان و عالمان دینی قبلی یعنی اساتیدشان دارد.
گفتنی است، در پایان این همایش میزگردی با حضور سه سخنران همایش برگزار و پرسش‌های حاضران پاسخ داده شد. همچنین در حاشیه این همایش، نمایشگاهی نیز از آثار آیت الله حسن‌زاده آملی برپا شد./7432